Türkiye 19 gün arandıktan sonra cansız bedeni bulunan 8 yaşındaki Narin Güran’a ağlıyor. Bir yandan Narin için üzülen vatandaşın son dönemde canını yakan birçok ekonomik gelişme yaşandı. Bu süreçte dar gelirlinin geçim derdi arttı; simit, çay, balık gibi sofraların değişmez ürünleri zamlandı, enflasyon artmaya devam etti. Türkiye İstatistik Kurumu’na göre ağustosta fiyatlar geçen aya kıyasla yüzde 2.47, 2023 Ağustos’a göre de yüzde 51.97 oranında arttı. İstanbul’da dört kişilik ailenin yaşam maliyeti sadece bir ayda 2.383 lira artarak 68 bin 933 TL’ye ulaştı.
YÜZDE 154 ZAM
Günün her öğünü milyonlarca vatandaşın keyifle içtiği çaya yüzde 18’lik zam geldi. ÇAYKUR’un yaptığı zamdan sonra Osmaniye’de bir vatandaş “Çay ocağında çay içemez olduk. Evden demleyip getireceğim” ifadeleriyle tepki göstererek yoksulun içinde bulunduğu durumu bir kez daha gözler önüne serdi. Eylül itibarıyla av yasağının sona ermesiyle balık tezgahları doldu ancak 1 kilogram hamsi alabilmek geçen yıla kıyasla yüzde 154 zamlandı. Orta Vadeli Program’da (OVP) ise hem bu yıl hem 2025 hem de 2026 için enflasyon tahminlerinin artırılması, pahalılığının yakın zamanda ortadan kalkmayacağını gösterdi. Son olarak geride kalan haftada
4 farklı sigara grubunun ürünleri 3 ile 5 lira arasında zamlandı.
Lahmacun da kıymasız oldu
Gıda ürünlerine gelen zamlar, yemek fiyatlarını artırdı. Dar gelirlilerin yediği birçok yemek ve tatlının ‘içi boşaltıldı’. Boş baklava ve boş tosttan sonra vatandaşlar şimdi de kıymasız lahmacun gördü. İyi Parti Balıkesir Milletvekili Turhan Çömez’in bu hafta ziyaret ettiği bir seyyar lahmacun satıcısı gündem oldu. Turhan Çömez’in Balıkesir şehir merkezine yaptığı ziyaret sırasında esnaf, lahmacunların kıymasız olduğunu belirterek durumdan şikayetçi olduğunu ifade etti.
25 TL’YE SATILIYOR
25 liraya kıymasız lahmacun satan esnaf, hayat pahalılığından şikayet ederek “Kıyma almak kolay mı? 650 lira, kıyma koysam 100 liraya satacağım, kim alır? Bu 25 lira. Ben evime kıyma alamıyorum” dedi. Daha önce içi boş baklava, içi boş tost ve don- durma külahı gündem olmuştu.
Sadece poşet zamsız kaldı
A’dan Z’ye her ürüne zam gelirken Türkiye’de fiyatı artmayan tek ürün poşet oldu. 2019 yılında başlayan “Ücretli Poşet” uygulamasında 5 yılda poşetin fiyatı değişmeden 25 kuruşta kaldı. Bu dönemde yapılan zamlar zincir marketlerin kârlarına yansıtıldığı için vatandaş poşet için 25 kuruş ödemeye devam ediyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, 2024’te de vatandaşın poşet için 25 kuruş ödemeye devam edeceğini açıklamıştı.
Huzurevinde aylık 3 bin lira olan bir oda 10 bin liraya çıktı. Yaşlılar “Sokağa mı düşelim” diyor.
‘Emekli yılı’ sözde kaldı icralar patladı
İktidar 2024 yılını ‘emekli yılı’ ilan etti ancak emeklilerin yaşam koşulları her gün daha kötüye gidiyor. Emekli maaşları açlık sınırının bile altındayken Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, huzurevleri fiyatlarına yüzde 360’a varan oranlarda zam yaptı. Çalışan kesim de geçim derdinde. Yılın ilk 6 ayında 1 milyon 63 bin kişi kredi ve
kredi kartı borcundan dolayı icralık oldu.
Çiftçi “Seneye ekmeyeceğiz” diyor.
2024 çiftçinin en zor yılı
Çiftçi en zor dönemlerini yaşıyor. Karpuz, kavun ve domates üreticisi, maliyetlerini karşılamadığı için ektiği ürünü tarlada bırakıyor. Birçok çiftçi, ürünlerini tarlada bıraktı. Bazıları toplayarak hayrına dağıttı. Çiftçiler, maliyetlerin altında kalan fiyatlar nedeniyle seneye ekim yapmayacaklarını söylüyor.
Simit Ankara’da yüzde 50 zamlandı
Ankara’da simit yüzde 50 zamlandı ve 10 liradan 15 liraya çıktı. Ocak 2024’te simidin tanesi 15 liraya çıkarıldığında Ticaret Bakanlığı müdahale ederek fiyatı indirmişti. Ankara Pideciler, Simitçiler ve Çörekçiler Esnaf Odası Başkanı Savaş Delibaş, simide yapılan zammı “Her gün her şeye zam gelirken simit fiyatlarını sabitlemek akıl, mantık işi midir?” açıklamasında bulundu.
